Căn cứ vào Luật Đấu thầu số 43/2013/QH13, do Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ban hành vào ngày 26/11/2013, xét về mặt pháp lý có hai loại khái niệm khác nhau là “Đấu thầu lựa chọn Nhà thầu” và “Đấu thầu lựa chọn nhà Đầu tư”, theo đó Chính phủ cũng đã ban hành hai nghị định khác nhau để quy định chi tiết về các hình thức đấu thầu này, cụ thể như sau:
– Nghị định số 63/2014/NĐ-CP, ngày 26/06/2014 về Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đấu thầu về lựa chọn Nhà thầu; và
– Nghị định số 25/2020/NĐ-CP, ngày 28/02/2020 về Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đấu thầu về lựa chọn Nhà đầu tư.
I. Đấu thầu lựa chọn Nhà thầu
Theo quy định tại Khoản 1, 2 – Điều 1, Luật Đấu thầu và Điều 1 của Nghị định 63/2014/NĐ-CP, Đấu thầu lựa chọn Nhà thầu được áp dụng trong các trường hợp sau:
1. Lựa chọn nhà thầu cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, hàng hóa, xây lắp đối với:
a) Dự án đầu tư phát triển sử dụng vốn nhà nước của cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội, tổ chức chính trị xã hội – nghề nghiệp, tổ chức xã hội – nghề nghiệp, tổ chức xã hội, đơn vị thuộc lực lượng vũ trang nhân dân, đơn vị sự nghiệp công lập;
b) Dự án đầu tư phát triển của doanh nghiệp nhà nước;
c) Dự án đầu tư phát triển không thuộc quy định tại điểm a và điểm b khoản này có sử dụng vốn nhà nước, vốn của doanh nghiệp nhà nước từ 30% trở lên hoặc dưới 30% nhưng trên 500 tỷ đồng trong tổng mức đầu tư của dự án;
d) Mua sắm sử dụng vốn nhà nước nhằm duy trì hoạt động thường xuyên của cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội, tổ chức chính trị xã hội – nghề nghiệp, tổ chức xã hội – nghề nghiệp, tổ chức xã hội, đơn vị thuộc lực lượng vũ trang nhân dân, đơn vị sự nghiệp công lập;
đ) Mua sắm sử dụng vốn nhà nước nhằm cung cấp sản phẩm, dịch vụ công;
e) Mua hàng dự trữ quốc gia sử dụng vốn nhà nước;
g) Mua thuốc, vật tư y tế sử dụng vốn nhà nước; nguồn quỹ bảo hiểm y tế, nguồn thu từ dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh và nguồn thu hợp pháp khác của cơ sở y tế công lập;
2. Lựa chọn nhà thầu thực hiện cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, hàng hóa trên lãnh thổ Việt Nam để thực hiện dự án đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của doanh nghiệp Việt Nam mà dự án đó sử dụng vốn nhà nước từ 30% trở lên hoặc dưới 30% nhưng trên 500 tỷ đồng trong tổng mức đầu tư của dự án.
II. Đấu thầu lựa chọn Nhà đầu tư
Theo quy định tại Khoản 3, 4 – Điều 1, Luật Đấu thầu và Điều 1 của Nghị định 25/2020/NĐ-CP, Đấu thầu lựa chọn Nhà đầu tư được áp dụng trong các trường hợp sau:
1) Dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP) theo quy định của pháp luật về đầu tư PPP;
2) Dự án đầu tư có sử dụng đất để xây dựng nhà ở thương mại; công trình thương mại, dịch vụ; công trình đa năng, tổ hợp đa năng cho mục đích kinh doanh;
3) Dự án không thuộc quy định tại các điểm 1, 2 trên nhưng phải tổ chức đấu thầu theo quy định của pháp luật chuyên ngành, pháp luật về xã hội hóa.